Болки во желудникот – што може да значат?

Последно ажурирано на: 19-Окт-2025

Болки во желудникот се една од најчестите поплаки во секојдневната медицинска пракса.

Иако често се поврзува со обична надуеност или тежина по оброк, таа може да укажува и на сериозни состојби како чир, гастритис или инфекции. Во желудникот се одвиваат сложени процеси на варење, а секое нарушување на рамнотежата помеѓу желудочната киселина, заштитната слузница и моториката може да предизвика болка.

Во Мед-X Дијагностика нудиме современи методи за дијагностика — ултразвук, лабораториски тестови, ендоскопија и компјутерска томографија — кои помагаат да се открие причината и да се избере најсоодветен третман.

Како изгледаат болки во желудникот?

Болката може да се манифестира на различни начини:

Тип на болка Карактеристики • Поврзани состојби
Жарења / печење Карактеристики: Често по оброк или во лежечка положба
Состојби: ГЕРБ • гастритис
Тупа, постојана Карактеристики: Постојана непријатност во горен абдомен
Состојби: Хроничен гастритис • функционална диспепсија
Остра, прободувачка Карактеристики: Ненадејна, интензивна
Состојби: Чир • перфорација
Ноќна болка Карактеристики: На празен желудник, буди пациент
Состојби: Пептичен улкус
Со гадење и повраќање Карактеристики: Понекогаш повраќање на крв / црна столица
Состојби: Чир • ГИ крварење
Со надуеност и тежина Карактеристики: Рана ситост
Состојби: Гастропареза • функционална диспепсија

Дополнителни симптоми: губење апетит, слабеење, киселини, подригнување, крвавење или анемија.

Причини за болки во желудникот

Гастроинтестинални причини

  • Гастритис — воспаление на слузница, предизвикано од H. pylori, алкохол, НСАИЛ (аспирин, ибупрофен), стрес.
  • Пептичен улкус (чир) — болка, киселини, можни крвавења.
  • Гастроезофагеален рефлукс (ГЕРБ) — печење и болка поради рефлукс.
  • Функционална диспепсија — хронична непријатност без органска причина.
  • Гастропареза — забавено празнење на желудник, често кај дијабетес.

Инфективни причини

  • Helicobacter pylori — најчест хроничен причинител (гастритис, улкус).
  • Вирусни или паразитски инфекции — поретки, но можни.

Медикаменти и токсини

  • Долготрајна употреба на НСАИЛ (ибупрофен, диклофенак, аспирин).
  • Кортикостероиди, антибиотици, железо — можат да ја иритираат слузницата.
  • Алкохол, кофеин и никотин.

Автоимуни и системски состојби

  • Автоимун гастритис — антитела против слузницата.
  • Биле рефлукс — навлегување жолчка во желудник.
  • Метаболички болести — нпр. дијабетес (гастропареза).

Ретки причини

  • Тумори на желудник — ретки; упорна болка со слабеење.
  • Системски заболувања — васкулити, колагенози.

Кога болки во желудникот бараат итна медицинска помош?

Веднаш обратете се кај лекар ако:

  • имате повраќање со крв или „талог од кафе“,
  • столицата е црна и катранеста,
  • болката е ненадејна, силна и не поминува,
  • губите телесна тежина без објаснување,
  • постојат тешкотии при голтање,
  • болката е придружена со анемија, вртоглавици или општа слабост.

Ова се алармантни симптоми кои може да укажуваат на крварење, перфорација или малигнитет.

Дијагностика на болки во желудникот

Метод Кога • Што прикажува
Клинички преглед и анамнеза Кога: Прв чекор
Прикажува: Историја на болка • лекови • навики
Ултразвук на абдомен Кога: Почетна проценка
Прикажува: Жолчни камења • органи • слободна течност
Ендоскопија (гастроскопија) Кога: Златен стандард
Прикажува: Гастритис • улкус • крварење • тумори
H. pylori тестирања Кога: Сомнеж за инфекција
Прикажува: Urea breath test • столичен антиген • биопсија
Лаборатории Кога: При системски симптоми
Прикажува: Крвна слика • железо • Б12 • CRP
Компјутерска томографија (КТ) Кога: При компликации
Прикажува: Перфорација • маси • воспаленија

Третман на болки во желудникот

Медикаментозен третман

  • Инхибитори на протонска пумпа (PPI) — омепразол, пантопразол.
  • H2 блокатори — поретко користени денес.
  • Антациди — симптоматско олеснување.
  • Ерадикација на H. pylori — комбинација антибиотици + PPI.
  • Суплементација — Б12 при автоимун гастритис.

Немедикаментозен третман

  • Избегнување алкохол, никотин, кофеин и тешка храна.
  • Помали, почести оброци.
  • Без оброци непосредно пред спиење.
  • Намалување стрес (релаксација, физичка активност, јога).
  • Контрола на телесната тежина.

Хируршки пристап

  • Компликации од чир (перфорација, неконтролирано крварење).
  • Напреднати тумори на желудник.

Превенција на болки во желудникот

  • Умерена употреба на лекови што ја иритираат слузницата.
  • Избегнување пушење и алкохол.
  • Здрава, разновидна исхрана (без преголемо зачинување и пржење).
  • Редовни прегледи кај лица со семејна историја на гастрични болести.
  • Тестирање и навремено лекување на H. pylori.

Често поставувани прашања

  1. Дали стресот може да предизвика болки во желудникот?
    Да. Стресот не е директна причина за чир, но го влошува гастритисот и киселините.
  2. Колку време трае лекувањето на гастритис?
    Обично 2–4 недели со PPI. Кај хроничен гастритис третманот е подолг и бара контроли.
  3. Дали PPI се безбедни за долготрајна употреба?
    Воопшто се безбедни, но при долготрајна терапија можни се дефицити на Б12, магнезиум и калциум — потребен е лекарски надзор.
  4. Како се дијагностицира H. pylori?
    Со тест на здив (urea breath test), столичен антиген или биопсија при гастроскопија.
  5. Дали сите болки во желудникот се опасни?
    Не. Често се работи за функционална диспепсија или надуеност. Но упорна или алармантна болка секогаш бара лекарска проценка.
Болки во желудникот — Мед-X Дијагностика

Болки во желудникот се чест симптом со многу можни причини. Од банална надуеност до чир или тумор, тие бараат сериозна проценка. Современата дијагностика — ултразвук, лаборатории, гастроскопија и компјутерска томографија — овозможува прецизна идентификација на проблемот и навремено лекување.

Ако чувствувате упорна или алармантна болка во желудникот, обратете се во Мед-X Дијагностика.

Слични статии

Слични блог постови

18/10/2025

Абдоминална аорта: КТ ангиографија

18/10/2025

Болки во рацете: причини, симптоми и совети за дијагностика

18/10/2025

Болки во градите: Причини кои не треба да се игнорираат